Donanım ve Yazılım Nedir?
Günümüzde bilgisayarlar hayatımızın bir parçası haline geldi. Bu makineler, yazılım ve donanım olmak üzere iki ana parçadan oluşmaktadır. Donanım, fiziksel bileşenleri ifade ederken yazılım, bu bileşenleri yönetmek ve çalıştırmak için kullanılan kod ve programlardır. Bu makale, donanım ve yazılımın ne olduğunu, birbirleriyle nasıl etkileşimde bulunduğunu ve bilgisayarların çalışmasında nasıl işlem gördüğünü açıklamak üzere Bilişim School tarafından hazırlanmıştır.
Donanım: Bilgisayarın Fiziksel Özellikleri
Bilgisayarın fiziksel parçaları “donanım” olarak adlandırılır. İşlemci (CPU), bellek (RAM), sabit disk, anakart, grafik kartı, güç kaynağı, monitör, klavye, fare ve diğer giriş ve çıkış aygıtları bu bileşenlerden bazılarıdır. Her bir donanım parçası, bilgisayarın çalışmasını sağlamakla ve belirli görevleri yerine getirmekle sorumludur.
- İşlemci (CPU): Bilgisayarın beyni olan işlemci, komutları işler ve temel hesaplama ve işlem gücünü sağlar.
- Bellek (RAM): Geçici verilerin işlenmesi ve depolanması için kullanılır. RAM, bilgisayarın çalışma hızını önemli ölçüde etkileyen bir bileşendir.
- Sabit Disk: Sabit disk, uzun süreli veri depolama için kullanılan bir alandır. Bu alan işletim sistemi, programlar ve kullanıcı dosyaları gibi çeşitli bilgileri saklıyor.
- Anakart: Tüm donanım bileşenlerini bir araya getiren ve iletişim kurmalarını sağlayan devre kartı anakart olarak bilinir.
- Grafik Kartı: Görüntülerin oluşturulması ve işlenmesi sorumludur. Grafik işleme, oyun düzenleme ve video düzenleme gibi görsel yoğun işler çok önemlidir.
- Güç Kaynağı: Bilgisayarı çalıştırmak için kullanılan birimdir.
- Giriş/Çıkış Aygıtları: Monitör, klavye ve fare gibi cihazlar bilgisayarla bağlantı kurmamızı sağlar.
Yazılım: Bilgisayarın Gücü
Yazılım, bilgisayarın donanımını yöneten ve kontrol eden programlar ve kodlardır. Sistem yazılımı, uygulama yazılımları, sürücüler ve diğer türlerden oluşur.
- İşletim Sistemi (OS): Bilgisayarın temel yazılımı işletim sistemidir (OS). Diğer yazılımların çalışmasını sağlar, kaynakları dağıtır ve donanım yönetir. Windows, macOS ve Linux gibi işletim sistemleri yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Uygulama Yazılımları: İşletim sistemlerinde çalışan programlar uygulama yazılımlarıdır. Web tarayıcıları, ofis programları, video oyunlar ve fotoğraf düzenleme programları bunlara dahildi
- Sürücüler (Drivers): Sürücüler, donanım bileşenleriyle iletişim kurmak için kullanılan yazılım bileşenleridir. Bir yazıcıyı bilgisayara bağlamak için sürücü gereklidir.
Bilgisayar, donanım ve yazılım birlikte çalışırken düzgün bir şekilde çalışır. Yazılım, işlemciye yönergeler gönderir ve donanım bileşenlerini yönetir. Örneğin, bir kişi klavyede bir tuşa basdığında, klavye sinyali işlemciye ulaştırır ve işletim sistemi bu sinyali algılar. Daha sonra yazılım klavye girişini işler ve ekrana yansıtır.
Bilgisayarlar, yazılım ve donanım ile birlikte çalışarak önemli bir kombine oluşturur. Bilgisayarın fiziksel bileşenleri donanım tarafından oluşturulurken, yazılım tarafından kontrol ve yönetim sağlanır. Bu iki parçanın birlikte çalışması, modern bilgisayarların işlevselliğini ve karmaşıklığını mümkün kılar.